Küresel buğday piyasası 2025 yılına yönelik olarak güçlenmeye devam ediyor. AMIS’in son yayımladığı rapora göre, dünya genelinde buğday üretim tahminleri yeniden yukarı yönlü revize edilerek yeni bir rekor seviyeye ulaşacak. Kanada, Avrupa Birliği ve Rusya Federasyonu’nda elde edilen yüksek nihai verimler bu artışın en önemli nedenleri arasında yer alıyor. Ayrıca Avustralya’daki olumlu üretim beklentileri de bu iyimser tabloyu destekliyor. Tüm bu gelişmeler, küresel arzın güçlü bir temele dayandığını ve piyasanın 2025 sezonuna oldukça sağlam bir giriş yaptığını gösteriyor.
Üretimdeki bu dikkat çekici artışa rağmen, AMIS 2025/26 sezonuna ilişkin buğday kullanım tahminlerinde yalnızca sınırlı bir değişiklik yapıldığını bildiriyor. Gıda ve yem amaçlı tüketimdeki küçük düzeltmeler dışında genel talep seviyeleri istikrarlı görünümünü koruyor. Bu durum, üretimdeki artışa rağmen küresel tüketim alışkanlıklarının büyük ölçüde sabit kaldığını ortaya koyuyor. Ancak ticaret tarafında tablo biraz farklı. Asya ülkelerinden gelen güçlü ithalat talebi ve Avustralya ile Amerika Birleşik Devletleri’nin ihracat kapasitesindeki artış sayesinde küresel buğday ticaretinde 2025/26 döneminde belirgin bir genişleme bekleniyor. Bu gelişmeler, Kanada’daki sevkiyat düşüşlerinin olumsuz etkisini dengeleyerek uluslararası buğday akışının dinamik kalmasını sağlayacak.
AMIS’e göre, 2025/26 sezonu sonunda küresel stokların açılış seviyelerinin üzerinde kapanması öngörülüyor. Özellikle Kanada ve Rusya Federasyonu’nda güçlü üretim performansı sayesinde stokların önemli ölçüde artması bekleniyor. Bu durum, önümüzdeki pazarlama yılına girerken dünya buğday piyasasında rahat bir arz görünümü oluşacağını işaret ediyor. Bölgesel zorluklar bulunsa da genel tablo güçlü üretim ve yeterli stok seviyeleriyle destekleniyor.
Kuzey yarımkürede buğday sezonu geçiş dönemine girmiş durumda. Bahar buğdayı hasadı tamamlanmak üzereyken, kışlık buğday ekimleri hızla başlıyor. AMIS, bölgelere göre hava koşulları ve toprak nemi açısından belirgin farklılıklar bulunduğunu belirtiyor.
Rusya Federasyonu’nda bahar buğdayı hasadı, bazı bölgelerde aşırı yağışlar nedeniyle tarihsel ortalamaya göre daha yavaş ilerliyor. Ancak Volga, Ural ve Sibirya gibi önemli üretim bölgelerinde ortalamanın üzerinde verim alınması bekleniyor. Buna karşın, kışlık buğday ekimleri her yerde aynı oranda sorunsuz ilerlemiyor; bazı alanlarda nem yetersizliği bitki çıkışını olumsuz etkileyebilir.
Ukrayna’da ise tablo daha zorlayıcı. Ülkenin güney ve doğusundaki başlıca üretim alanlarında kuraklık ekim sürecini geciktiriyor. AMIS’in değerlendirmesine göre, kışlık buğday ekiminin yaklaşık yarısının normalden geç tamamlanması bekleniyor. Bu durum, yağışların seyrine bağlı olarak bitki gelişimi ve verim potansiyelini etkileyebilir.
Kazakistan’da da hasat süreci devam ediyor ancak yağışlar nedeniyle ilerleme zaman zaman kesintiye uğruyor. Nihai üretim miktarı ve kalite üzerinde hava koşulları belirleyici rol oynayacak. Çin’de ise durum istikrarlı. Bahar buğdayı hasadı olumlu hava koşulları altında tamamlanmak üzere ve üretim güçlü seyrediyor. Çin’in buğday üretimindeki istikrar, Doğu Asya bölgesinde arzın dengeli kalmasına katkı sağlıyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nde ise farklı bölgelerde farklı sonuçlar gözleniyor. AMIS, ülkenin doğusunda ortalamanın üzerinde, kuzey düzlüğünde ise altında verimler alındığını bildiriyor. Bu farklılıklar, büyüme döneminde yaşanan yağış ve sıcaklık değişimlerinden kaynaklanıyor. Kışlık buğday ekimleri ise genellikle olumlu koşullar altında sürüyor; sadece Pasifik Kuzeybatısı’nda toprak nemi düşüklüğü nedeniyle sınırlı sorunlar gözleniyor.
Kanada’da bahar buğdayı hasadı mevsim sonu koşullarının desteğiyle ortalama ile üzeri verimlerle ilerliyor. Kışlık buğday ekimleri başlamış durumda ve bu gelişmeler, ülkenin küresel üretim artışına önemli bir katkı sağlayacağını teyit ediyor.
Güney yarımkürede buğday sezonu genel olarak oldukça olumlu geçiyor. AMIS’in raporuna göre, Avustralya ve Arjantin’de üretim koşulları genellikle elverişli durumda.
Avustralya genelinde yağışların zamanında ve yeterli seviyede gerçekleşmesi, buğday gelişimini destekledi. Ülke genelinde ortalama veya ortalamanın üzerinde verim bekleniyor. Bu durum, küresel üretim tahminlerindeki yukarı yönlü revizyonun başlıca nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor.
Arjantin’de ise bitki gelişimi sorunsuz ilerliyor. Kuzey bölgelerde hasat başlamış durumda ve önümüzdeki haftalarda hız kazanması bekleniyor. Ciddi bir hava sorunu rapor edilmediği için ülkenin üretim görünümü istikrarlı seyrini koruyor.
Ticaret ve Stok Görünümü: Asya Talebi Belirleyici
2025/26 sezonunda küresel buğday ticaretinin geçen yıla kıyasla artması bekleniyor. AMIS, bu artışın temel itici gücü olarak Asya ülkelerinin güçlü talebini ve bazı başlıca ihracatçıların artan arz potansiyelini gösteriyor. Avustralya ve ABD’nin ihracatındaki yükselişin, Kanada’dan yapılan sevkiyatlardaki düşüşü dengeleyeceği tahmin ediliyor.
Sezon sonunda stoklarda görülecek artış, özellikle Rusya ve Kanada gibi büyük üretici ülkelerde belirgin olacak. AMIS, bu stok birikiminin küresel arzı rahatlatacağını ve fiyat baskılarını sınırlı tutabileceğini vurguluyor. 2026 sezonuna girerken, güçlü üretim ve artan stoklarla desteklenen bir buğday piyasası görünümü öne çıkıyor.
AMIS verilerine göre 2025 küresel buğday yılı, yüksek üretim, dengeli tüketim ve istikrarlı ticaret akışlarıyla şekilleniyor. Bölgesel farklılıklar ve hava koşullarındaki değişkenliklere rağmen dünya genelinde güçlü bir arz dengesi sağlanmış durumda.
